پس از مصاحبه جديد استيفن هاوكينگ فيزيكدان و كهكشان شناس برجسته بريتانيايي كه به مناسبت انتشار كتاب جديد وي تحت عنوان « طرح عظيم » انجام شده بود نظرات جديد وي در زير سئوال بردن آفرينش عالم هستي توسط خدا جنجال و واكنش هاي فراواني به دنبال داشته است.
يكي از اين واكنش ها مطلبي است به قلم اريك پريست از استادان سابق رياضيات در دانشگاه سنت اندرو و از اعضاي هيئت امناي انستيتو فارادي در دانشگاه كمبريج. وي در اين مطلب كه در روزنامه گاردين به چاپ رسيده مي نويسد باورهاي مدرن در مورد خدا با هدف پوشاندن شكاف ها و نقاط ضعف ها در دانش ما نيست بلكه هدف آن پاسخ دادن به سئوالات گوناگون بشر مدرن است.
اريك پريست مي افزايد حرف پروفسور هاوكينگ كه مي گويد« لازم نيست خدا را آفريدگار عالم هستي دانست» ممكن است درست باشد اما منكر شدن نقش احتمالا مهم خدا توجيه پذير نيست. اين حالت كاملا تحمل واقعي است كه خود خدا شرايط براي وقوع انفجار بزرگ و شكل گيري كهكشانها براساس قوانين فيزيك را فراهم كرده است.
استاد دانشگاه كمبريج در ادامه مطلب خود در روزنامه گاردين مي افزايد به عنوان يك دانشور و دانشمند ما همواره به دنبال يافتن پاسخ هاي قانع كننده به سئوالات بسيار پيچيده اي هستيم. گاه دانش ما در برابر اين سئوالات و ناشناخته هاي عالم هستي چنان ناچيز است كه آدمي احساس شرم مي كند. با اين همه طرح ادعاهاي مبهم و اثبات نشده نيز نمي تواند به كنجكاوي و جستجوي علمي ما كمكي بكند.
ممكن است آنطور كه دانشوران معتقدند فيزيك با تكيه بر رياضيات ملكه تمام علوم باشد ولي پاسخگوي تمام سئوالات علمي نيست. شيمي ، زيست شناسي ، رواشناسي و شاخه هاي علوم انساني نيز روش هاي خاص خود را براي تفسير و تحليل جهان دارند كه معمولا مكمل فيزيك و رياضي هستند.
اريك پريست يادآوري مي كند كه علوم نمي تواند به بسياري از سئوالات مهمي كه در برابر انسان وجود دارد به شكل همه جانبه و دقيقي پاسخ دهد. به عنوان مثال علوم چگونه مي تواند ذات زيبايي و عشق را توضيح دهد. شايد تاريخ ، فلسفه و الهيات رشته هاي مناسب تري براي پاسخ گويي به اين نوع سئوالات هستند.
نكته اي كه در اين ميان مهم است جنبه هاي مكمل پاسخگويي به اين نوع سئوالات از زواياي گوناگون است و به خصوص ارتباط بين اينكه چطور و چرا هر چيزي خلق شده يا به وجود آمده است. اگر فيزيك كهكشان به يك نظريه واحد برسد شايد در آينده پروفسور هاوكينگ و افرادي نظير وي بتوانند چگونگي پيدايش را پاسخ دهند ولي مسلما قادر نيستند كه چرايي پيدايش را حل كنند.
يكي از دانشوران مثال خوبي براي تشريح اين موضوع دارد: داستان جوشيدن آب در كتري. وي مي گويد با استفاده از قوانين فيزيك مي توان به دقت توضيح داد كه چطور گرما از اجاق به كتري و سپس به آب منتقل شده و آنرا به نقطه جوش مي رساند. اما چرا اين آب مي جوشد را نمي توان صرفا با فيزيك توضيح داد. شايد خانم خانه هوس چاي كرده باشد؟!؟
اريك پريست عضو هيئت امناي انستيتو فارادي در دانشگاه كمبريج توضيح مي دهد كه درگذشته شايد خيلي از فلاسفه و اديان در توضيح جهان هستي هر كجا با سئوال يا مشكلي غير قابل توضيح روبه‌رو مي شدند حل آن معما را به خدا نسبت مي دادند. اصطلاحا مي توان به اين روش گفت « خداي ماستمالي ترديدها». اما در دين باوري امروزي و مدرن اين روش ديگر جايي ندارد و كسي به آن اتكا نمي كند. شايد پروفسور هاوكينگ تا همين اواخر چنين اعتقادي داشته و اكنون كه براي همه سئوالات خود پاسخي نمي يابد ديگر نيازي هم به باور به نقش خدا نمي بيند.
خداوندي كه بسياري از مردم و پيروان اديان به آن باور دارند « خداي ماستمالي ترديدها » نيست بلكه خدايي است به سئوالات غير علمي در مورد چرايي عالم هستي و اعجاب آن و همينطور مزاياي داشتن يك زندگي خوب پاسخ مي دهد . اين مردمان از پيشرفت هاي علمي نيز استقبال كرده و بسياري از آنها را مي پذيرند چون علوم زواياي خارق العاده ي زيبايي ، تنوع و اعجاب كهكشان و هستي را توضيح مي دهند.
اريك پريست در پايان مي نويسد هيچ كس نمي تواند ثابت كند كه آيا خدا وجود دارد يا وجود ندارد اما مي شود اين سئوال را مطرح كرد و پاسخ گفت كه آيا وجود خدا با تجارب شخصي هر فرد تناسب و انطباق دارد يا نه. باور و يا ناباوري به خدا به آگاهي و وجدان هر يك از ما بستگي دارد ولي براي بسياري از ماها وجود خدا يك عامل بسيار مهم در غناي زندگي و هستي ماست.
يكي از اين واكنش ها مطلبي است به قلم اريك پريست از استادان سابق رياضيات در دانشگاه سنت اندرو و از اعضاي هيئت امناي انستيتو فارادي در دانشگاه كمبريج. وي در اين مطلب كه در روزنامه گاردين به چاپ رسيده مي نويسد باورهاي مدرن در مورد خدا با هدف پوشاندن شكاف ها و نقاط ضعف ها در دانش ما نيست بلكه هدف آن پاسخ دادن به سئوالات گوناگون بشر مدرن است.
اريك پريست مي افزايد حرف پروفسور هاوكينگ كه مي گويد« لازم نيست خدا را آفريدگار عالم هستي دانست» ممكن است درست باشد اما منكر شدن نقش احتمالا مهم خدا توجيه پذير نيست. اين حالت كاملا تحمل واقعي است كه خود خدا شرايط براي وقوع انفجار بزرگ و شكل گيري كهكشانها براساس قوانين فيزيك را فراهم كرده است.
استاد دانشگاه كمبريج در ادامه مطلب خود در روزنامه گاردين مي افزايد به عنوان يك دانشور و دانشمند ما همواره به دنبال يافتن پاسخ هاي قانع كننده به سئوالات بسيار پيچيده اي هستيم. گاه دانش ما در برابر اين سئوالات و ناشناخته هاي عالم هستي چنان ناچيز است كه آدمي احساس شرم مي كند. با اين همه طرح ادعاهاي مبهم و اثبات نشده نيز نمي تواند به كنجكاوي و جستجوي علمي ما كمكي بكند.
ممكن است آنطور كه دانشوران معتقدند فيزيك با تكيه بر رياضيات ملكه تمام علوم باشد ولي پاسخگوي تمام سئوالات علمي نيست. شيمي ، زيست شناسي ، رواشناسي و شاخه هاي علوم انساني نيز روش هاي خاص خود را براي تفسير و تحليل جهان دارند كه معمولا مكمل فيزيك و رياضي هستند.
اريك پريست يادآوري مي كند كه علوم نمي تواند به بسياري از سئوالات مهمي كه در برابر انسان وجود دارد به شكل همه جانبه و دقيقي پاسخ دهد. به عنوان مثال علوم چگونه مي تواند ذات زيبايي و عشق را توضيح دهد. شايد تاريخ ، فلسفه و الهيات رشته هاي مناسب تري براي پاسخ گويي به اين نوع سئوالات هستند.
نكته اي كه در اين ميان مهم است جنبه هاي مكمل پاسخگويي به اين نوع سئوالات از زواياي گوناگون است و به خصوص ارتباط بين اينكه چطور و چرا هر چيزي خلق شده يا به وجود آمده است. اگر فيزيك كهكشان به يك نظريه واحد برسد شايد در آينده پروفسور هاوكينگ و افرادي نظير وي بتوانند چگونگي پيدايش را پاسخ دهند ولي مسلما قادر نيستند كه چرايي پيدايش را حل كنند.
يكي از دانشوران مثال خوبي براي تشريح اين موضوع دارد: داستان جوشيدن آب در كتري. وي مي گويد با استفاده از قوانين فيزيك مي توان به دقت توضيح داد كه چطور گرما از اجاق به كتري و سپس به آب منتقل شده و آنرا به نقطه جوش مي رساند. اما چرا اين آب مي جوشد را نمي توان صرفا با فيزيك توضيح داد. شايد خانم خانه هوس چاي كرده باشد؟!؟
اريك پريست عضو هيئت امناي انستيتو فارادي در دانشگاه كمبريج توضيح مي دهد كه درگذشته شايد خيلي از فلاسفه و اديان در توضيح جهان هستي هر كجا با سئوال يا مشكلي غير قابل توضيح روبه‌رو مي شدند حل آن معما را به خدا نسبت مي دادند. اصطلاحا مي توان به اين روش گفت « خداي ماستمالي ترديدها». اما در دين باوري امروزي و مدرن اين روش ديگر جايي ندارد و كسي به آن اتكا نمي كند. شايد پروفسور هاوكينگ تا همين اواخر چنين اعتقادي داشته و اكنون كه براي همه سئوالات خود پاسخي نمي يابد ديگر نيازي هم به باور به نقش خدا نمي بيند.
خداوندي كه بسياري از مردم و پيروان اديان به آن باور دارند « خداي ماستمالي ترديدها » نيست بلكه خدايي است به سئوالات غير علمي در مورد چرايي عالم هستي و اعجاب آن و همينطور مزاياي داشتن يك زندگي خوب پاسخ مي دهد . اين مردمان از پيشرفت هاي علمي نيز استقبال كرده و بسياري از آنها را مي پذيرند چون علوم زواياي خارق العاده ي زيبايي ، تنوع و اعجاب كهكشان و هستي را توضيح مي دهند.
اريك پريست در پايان مي نويسد هيچ كس نمي تواند ثابت كند كه آيا خدا وجود دارد يا وجود ندارد اما مي شود اين سئوال را مطرح كرد و پاسخ گفت كه آيا وجود خدا با تجارب شخصي هر فرد تناسب و انطباق دارد يا نه. باور و يا ناباوري به خدا به آگاهي و وجدان هر يك از ما بستگي دارد ولي براي بسياري از ماها وجود خدا يك عامل بسيار مهم در غناي زندگي و هستي ماست.